راهنما انتخاب توربین دندانپزشکی
امروزه درمان دندانها بدون یک تراش مناسب محال به نظر میرسد و این تراش بدون یک توربین یا آنگل به دست نمیآید. توربینها و هندپیسهای دندانپزشکی (که در این مقاله به جهت اختصار توربین نامیده میشوند) یکی از پیچیدهترین ابزار درمان است که نگهداری دقیقی را جهت حفظ کارکرد برای تراشی امن و راحت طلب میکند. خرید یک توربین و البته هزینههای طولانی مدت نگهداری میتواند سرمایهی قابل توجهی را طلب کند، بنابراین دندانپزشک باید در هنگام ارزیابی برندهای مختلف به ویژگیهای محصول، ضمانت و شرایط نگهداری توربین مد نظر خود توجه کند.
خرید آنگل و توربین زمانی که همان مدل همیشگی را میخرید کار آسانی است ؛ اما اگر بخواهیم آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم، کار میتواند بسیار دشوار شود. پس چه چیزی را باید در خرید یک توربین اقتصادی و در عین حال بادوام و کارآمد در نظر بگیریم؟
در این مقاله همهی مواردی را که هنگام خرید یک توربین با کیفیت باید بدانیم و همچنین چگونگی حفظ و افزایش طول عمر آنها را به تفصیل شرح خواهیم داد.
یک توربین چگونه کار میکند؟
اولین گام برای تشخیص دلیل مشکلات در هنگام کار با توربین آن است که بدانیم توربینها چطور کار میکنند.
توربین یک ابزار چرخشی است که با فشردهسازی هوایی که مستقیماً از یونیت میآید و از طریق یک کوپلینگ هدایت میشود کار میکند. در بین تمام ابزارهای چرخشی دندانپزشکی، این ابزار بالاترین سرعت (از 100000 تا 500000) اما کمترین گشتاور را داراست. با توجه به این سرعت بالا، گرمای قابل توجهی به دلیل اصطکاک توسط نیروی محرکه در روتور سر تولید میشود، به همین دلیل است که سیستم ترکیبی خنکسازی با هوا و آب تعبیه شده است.
توربین برای مواردی که نیاز به مقاومت بیشتر در برابر درمان دارند، به عنوان مثال برای برداشتن بافتهای سخت دندان مانند مینا یا مواد پروتز مورد نیاز است. البته برای این امر میتوان از آنگل نیز استفاده کرد، اما هندپیسهای توربین بسیار کارآمدتر خواهند بود.
اجزاء یک توربین
مهم ترین قسمت توربین روتور است که تمام کارها را انجام میدهد. قطعات استانداردی که روتور را تشکیل میدهند در نمودار زیر نشان داده شده است :
- اسپیندل: محور چرخان در مرکز سر توربین
- چاک: داخل اسپیندل است. یک لوله توخالی که فرز در آن محکم میشود.
- پروانه: در وسط اسپیندل است و هوا را جذب میکند و باعث چرخش توربین میشود.
- بلبرینگ جلو.
- بلبرینگ عقب. در دو طرف پروانه وجود دارند که با کاهش اصطکاک به اسپیندل اجازه میدهد بچرخد. جنس آن معمولا فولاد ضد زنگ (SS) یا سرامیک است. سرامیک معمولاً انتخاب ارجح میباشد زیرا سختتر است، وزن کمتری دارد و در برابر سایش بیشتر مقاوم است و در نتیجه بیشتر عمر خواهد کرد.
- اورینگ.
- واشر.
- اسلینگر. برای محافظت از بلبرینگ در برابر گرد و غبار و آلودگی.
در خرید توربین به چه نکاتی توجه کنیم؟
فهرست زیر معیارهای احتمالی که به عنوان راهنمای انتخاب یک توربین باید در نظر گرفته شوند را در خود جای داده است.
- اندازه سر توربین و زاویهی توربین: همواره بین اندازه سر و قدرت برش یک رابطهی مستقیم و معنادار وجود داشته است. اکثر تولید کنندگان مدلهای مختلفی را با طراحی سر بزرگ و کوچک ارائه میدهند. اندازهی سر کوچک، دید و دسترسی را به خصوص در ناحیه خلفی بهبود میبخشد، در حالی که اندازههای بزرگتر یک پروانه توربین بزرگتر با اینرسی بیشتر دارند که می توانند توان خروجی بالاتری را ارائه دهند. قدرت برش بیشتر برابر است با زمان کمتر برای آمادهسازی دندان. زاویهدهی سر یکی دیگر از ویژگیهایی است که برخی از سازندگان برای بهبود آن گام برداشتهاند ؛ سر توربینهای معمولی 22.5 درجه به عقب متمایل میشود تا ابزار برش در خط دید درمانگر باقی بماند، اما گاهی اوقات این زاویه دسترسی به دندانهای خلفی را محدود مینماید. طراحیهای جدیدتر دارای زاویه سر منحصر به فرد برای افزایش دسترسی به خلف و راحتی بیمار هستند.
- میزان صدا: یکی از خطراتی که متوجه دندانپزشکان است اما کمتر به آن اشاره میشود خطر از دست دادن شنوایی ناشی از اثرات بلندمدت نزدیکی به صدای توربین با سرعت بالا در طول عمر حرفهای خود هستند. افزایش سطح صدای توربین همچنین میتواند باعث ناراحتی بیمار و افزایش اضطراب وی شود. در سالهای اخیر، مدلهای هندپیس جدیدتر با سطوح نویز کمتری در دسترس هستند که در محدودهی 58 تا 71 دسیبل (dB) کار میکنند.
- طراحی ارگونومیک: دقایقی که دندانپزشک صرف نگه داشتن یک توربین میکند، بخش قابل توجهی از درمان هشت ساعته در یک روز را تشکیل میدهد، و در طول یک دورهی حرفهای، مشکلات سلامتی طولانی مدت میتواند به شکل سندرم تونل کارپال ظاهر شود که ناشی از در دست گرفتن یک ابزار سنگین به روشی غلط است. مدلهای مختلف توربین میتوانند به طور قابل توجهی از نظر طول، وزن و تعادل متفاوت باشند. یکی از گرایشهای اخیر در طراحی توربین، پهن و ضخیمتر کردن عقب هندپیس است که نیروی مورد نیاز برای گرفتن هندپیس را کاهش میدهد و در نتیجه خستگی دست و مچ کاهش مییابد. باید توجه داشت که هرچه گشتاور (torque) تورربین بالاتر باشد، نیرویی که به دست وارد میشود نیز بیشتر خواهد بود که در طولانی مدت میتواند مسبب مشکلات متعددی باشد.
بهتر است در طراحی بدنهی توربین شکافها و ناهمواریهایی تعبیه شود تا توربین در دست لیز نخورد. البته باید توجه کرد تمیز کردن این شیارها میتواند چالشبرانگیز باشد. خوشبختانه، سازندگان به طور فزایندهای دستگیرههایی را طراحی میکنند که ارگونومیکتر بوده و تمیز کردن آنها آسانتر باشد.
- آبرسانی: همهی هندپیسهای پرسرعت از اسپری آب به عنوان خنککننده استفاده میکنند. برخی از سیستمهای آبرسانی از دو مجرا و برخی دیگر از چهار مجرا استفاده مینمایند ؛ سیستم چهارسوراخه شست و شوی بهتری را در کنار نویز کمتر تامین مینماید (برندهای معتبر اخیرا تنها نوع چهارسوراخه تولید میکنند) اما در عین حال فشار بیشتری نیز به اجزاء توربین وارد میکند زیراکه هیچ درگاهی برای خروج هوای استفاده شده وجود ندارد. این فشار به نحوی است که توصیه میشود حین خرید محصولی از یک برند کمتر مطرح نوع دو سوراخ آن انتخاب شود تا محصول مدت زمان بیشتری کار کند. آخرین نوآوری در طراحی اسپری توربینها سیستم «multiport spray» است که آب را از چندین جهت از صفحهی توربین ساطع میکند. این امر توزیع یکنواخت آب خنککننده را در کل سطح دندان فراهم مینماید و از مسدود شدن اسپری آب هنگام تراش سطح دیستال دندان جلوگیری میکند.
- فیبر نوری: فیبر نوری دید اپراتور را افزایش میدهد. جدیدترین نوآوری در این زمینه یک لامپ LED است که نور روشنتر و سفیدتری تولید میکند که در اکثر سیستمهای موجود قابل نصب هستند.
- قابلیت اتوکلاو: میتوان گفت قویترین عامل در تخریب توربینها اتوکلاو کردن است لذا سازندگان دائماً به دنبال بهبود طراحی توربینهای خود هستند تا در برابر اثرات مضر اتوکلاو مقاومت کنند. در طراحیهای جدیدتر از مواد مستحکمی مانند تیتانیوم که در برابر گرما مقاومت بهتری دارد برای بدنه یا پوستهی توربین استفاده میشود، یا پوشانندههای خاصی برای کمک به حفظ یکپارچگی و پیوستگی خارجی توربین به کار میروند.
جنس |
مزایا | معایب |
برنجی | قیمت پایین | عدم استحکام – مضرس شدن |
فولاد ضدزنگ (Stainless Steel) | استحکام بالا | سنگینی |
تیتانیوم | استحکام بالا و وزن پایین | گران |
یقینا بررسی همهی مدلهای برندهای مطرح توربین در دنیا مانند NSK، W&H، Goldent , coxoوbien air و… در یک مقاله ممکن نیست اما همکاران ما در آکودنت میتوانند پاسخگوی سوالات شما در ارتباط با خرید این محصولات باشند، زیرا که خدمت به شما افتخار ماست.